قیر دمیده چیست: معرفی قیر اکسیده + کاربردها
قیر اکسیده یا دمیده از دمیدن هوای گرم به قیر خالص در مرحلهی نهایی عملیات تصفیه به دست میآید. در این فرآیند، هوای گرم با دمای 200 تا 300 درجهی سانتیگراد از طریق یک لوله سوراخدار به محفظهی حاوی قیرِ دمیده میشود. در نتیجه این فرایند، اتمهای هیدروژن موجود در مولکولهای هیدروکربن قیر با اکسیژن هوا ترکیب شده و پلیمریزاسیون یا تشکیل آب صورت میگیرد. در ادامه این مطلب در خصوص مشخصات قیر دمیده، خواص قیر اکسیده، انواع قیر اکسیدشدهو قیمت و خرید قیر اکسیده توضیح میدهیم و به این سوال پاسخ میدهیم که قیر اکسید شده چیست.
قیر دمیده چیست
در ابتدا میخواهیم به این مساله بپردازیم که قیر اکسیده چیست و چطور به دست میآید. قیر دمیده به انگلیسی Blown or Oxidized Bitumen مادهای است که از نفت خام و در دمای بالا و تحت واکنش کنترل شده با هوا یا اکسیژن به دست میآید. این فرایند باعث میشود که قیر چسبناکتر و سختتر شود و خواص حرارتی آن بهبود مییابد.
درجه اکسیداسیون را میتوان برای تولید طیف وسیعی از مواد با خواص مختلف مانند افزایش نقطه نرمی، کاهش درجه نفوذ و بهبود مقاومت در برابر هوا و اکسیداسیون تغییر داد. قیر اکسید شده معمولا در کاربردهای مختلف مانند سقف و عایق رطوبتی و یا در ساخت محصولات صنعتی مانند چسبها، پوششها و درزگیرها استفاده میشود.
قیر جامد اکسید شده نوعی قیر است که از دمیدن هوا به قیر خالص به دست میآید و در مقایسه با قیر خالص دارای درجه نفوذ کمتر و نقطه نرمی بیشتر است.
قیر اکسیده چگونه تولید میشود؟
قیر اکسید شده، قیر اکسیده یا قیر دمیده توسط فرآیند دمیدن مداوم در قیر معمولی تولید میشود. قیر نفوذی حرارت داده شده تحت محیطی کنترل شده با هوا دمیده میشود که در حین اکسید شدن، محتوای نفت موجود در قیر را کنترل میکند. گریدهای مختلف این قیر برای برنامههای کاربردی مناسب تولید میشوند.
فرآیند تولید قیر اکسید شده با دمیدن هوا به صورت زیر است:
- حرارت دادن وکیوم باتوم یا قیر تا دمای 230-270 درجه سانتیگراد
- انتقال قیر ذوب شده به برجهای دمش
- دمیدن هوا به قیر
- خنک کردن قیر دمیده شده با هوا
- بسته بندی قیرِ اکسید شده
نکات فنی و شرایط عملیاتی تولید قیر دمیده
دمیدن باید از پایین تانکر دمنده انجام شود. واکنش بین قیر و هوا حرارتی و گرمازا است و اگر این حرارت تولید شده زیاد باشد، گرما با تزریق آب کنترل میشود. افزایش دمای حرارت، مقدار تزریق هوا، زمان و فشار برج همگی باعث افزایش سرعت واکنش تولید میشوند.
دمای مناسب برای عملیات تولید قیر دمیده 265 تا 270 درجهی سانتیگراد است که باید کنترل شود تا بالا نرود. زیرا در دمای بالا و در 288 درجهی سانتیگراد، شدت واکنش شدیدتر و غیرقابل کنترل میشود که باعث انفجار در برج میشود.
ماندن طولانی مدت قیر در برج در هر شرایط به نفع سیستم نیست و باید به محض آماده شدن قیر اکسیده، برج خالی شود.
کاربرد قیر دمیده
قیر دمیده یا قیر اکسید شده کاربردهای زیادی دارد که از جملهی آنها میتوان به راهسازی، پروژههای انرژی آبی، سقف، کفسازی، ماستیک، صنعت نفت و گاز و کاربردهای برق و غیره اشاره کرد. در ادامه بیشتر به معرفی کاربردهای قیر اکسید شده اشاره خواهیم کرد.
کاربرد قیر اکسیده: 1. جادهها
این نوع قیر برای راهسازی، سنگفرش و نگهداری و تعمیر جادهها و معابر بسیار مناسب است. میتوان از قیر دمیده به عنوان افزودنی با چسب در آسفالتهای مختلف جادهها، بزرگراهها، راهآهن و پارکینگ استفاده کرد.
کاربرد قیر دمیده: 2. پروژههای انرژی آبی
یکی از مواد پوشش کانالها، قیر اکسید شده است. این نوع قیر را میتوان در سایر پروژههای آبی مانند خاکریزی و سدسازی، سازههای هیدرولیکی، حفاظت پوشش سد و تثبیت شن و ماسه نیز استفاده کرد.
کاربرد قیر اکسیده: 3. سقف
قیر اکسید شده را میتوان در نمدهای سقف، کالار بام، ترکیبات پوشش ضد رطوبت، ترکیبات سقف شیروانی، سیمان پلاستیکی و غیره استفاده کرد. به طور کلی قیرِ اکسید شده یا ایزوگام قیر دمیده بهترین انتخاب به عنوان عایق رطوبتی سقف است.
کاربرد قیر اکسید شده: 4. کفپوش
یکی از کاربردهای اصلی قیر دمیده به عنوان کفپوش است. ماستیک قیر ضد اسید و قلیایی را میتوان در کارخانههای شیمیایی، کارخانههای کود، کارخانههای فولاد و بسیاری از صنایع و کارخانههای دیگر برای محافظت از سطح زمین در برابر خوردگی استفاده کرد. همچنین این نوع قیر برای تعمیر پارکت کف نیز مناسب است.
کاربرد قیر اکسید شده: 5. صنعت نفت و گاز
قیر دمیده یک قیر رایج در صنعت نفت و گاز نیز هست که برای پوشش خطوط لوله برای محافظت در برابر خوردگی و زنگزدگی آنها استفاده میشود.
کاربرد قیر اکسید شده: 6. صنعت برق
قیر دمیده برای تختههای چندلایه چسبنده است و میتوان از آن برای آببندی جعبههای اتصالات الکتریکی استفاده کرد. این قیر همچنین در صنعت کابل در باتریهای لیتیوم و سیمها نیز استفاده میشود. استحکام دی الکتریک بالا و پایداری حرارتی قیر اکسیدشده را به یک مانع موثر در برابر جریان الکتریکی و گرما تبدیل کرده است.
مزایای استفاده از قیر دمیده
همانطور که اشاره کردیم، قیرِ دمیده یا اکسید شده کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. استفاده از این نوع قیر مزایای زیادی به همراه دارد و در ادامه به خواص قیر دمیده اشاره میکنیم:
- دوام بهبودیافته: قیر اکسیده بادوامتر، در برابر عوامل جوی مقاومتر و برای استفاده در شرایط سخت ایدهآل است.
- ویسکوزیته بیشتر: فرآیند اکسیداسیون باعث افزایش ویسکوزیته قیر میشود و آن را برای استفاده در کاربردهایی مانند سقف و آببندی که به مواد چسبناکتری نیاز است، مناسب است.
- عایق رطوبتی بهتر: ویسکوزیته بالاتر قیرِ دمیده آن را برای آببندی و عایق رطوبتی موثرتر میسازد.
- نقطه نرمی بالاتر: فرآیند اکسیداسیون نقطه نرمی قیر را افزایش میدهد و آن را در برابر دماهای بالا مقاوم میکند؛ بنابراین برای استفاده در آب و هوای گرم مناسبتر است.
- چسبندگی تقویتشده: قیر اکسیده دارای خواص چسبندگی بهتری نسبت به قیر معمولی است و برای روسازی و تعمیر و نگهداری جاده مناسب است.
- کاهش شیار و تغییر شکل: افزایش سفتی قیر اکسید شده به کاهش شیار و تغییر شکل در کاربردهای روسازی کمک میکند و آن را گزینهای عالی برای راهسازی میسازد.
انواع قیر دمیده
انواع قیر دمیده بر اساس درجه اکسیداسیون طبقهبندی میشوند که هر کدام خواص فیزیکی خاصی دارند و برای براوردن نیازهای خاصی کاربرد دارند. برخی از گریدهای رایج قیر اکسید شده شامل موارد زیر میشود:
- درجه سخت: این گرید دارای بالاترین درجه اکسیداسیون است و معمولا برای کاربردهای صنعتی که نیاز به دوام و مقاومت بالا در برابر عوامل جوی هست، استفاده میشود.
- درجه متوسط: این گرید دارای درجه اکسیداسیون کمتری نسبت به گرید سخت است و اغلب برای کاربردهای عایق رطوبتی مانند آببندی سقفها و فونداسیونها استفاده میشود.
- درجه نرم: این گرید دارای کمترین درجه اکسیداسیون است و عمدتا از آن برای کاربردهای سنگفرش مانند روکش جادهها استفاده میشود.
- گرید فوق سخت: این گرید مشابه با گرید سخت است اما سطح اکسیداسیون بالاتری دارد و برای استفاده در مناطقی با شرایط آب و هوایی شدید مناسب است.
خواص ویژه هر گرید قیرِ دمیده یا اکسید شده بسته به سازنده و کاربرد مورد نظر میتواند متفاوت باشد. بنابراین مهم است که با یک تامینکننده برای تهیه بهترین گرید قیر با توجه به مشخصات قیرِ دمیده برای نیازهای خود مشورت کنید.
تفاوت بین قیر و قیر دمیده شده
قیر شکلی چسبناک و سیاه دارد و یا به صورت طبیعی وجود دارد و یا از نفت خام به دست میآید. از قیر معمولا در راهسازی، عایق رطوبتی و کاربردهای مختلف استفاده میشود. از سوی دیگر، قیر اکسید شده شکل اصلاح شدهای از قیر است که با قرار دادن آن در معرض فرآیند دمیدن هوای کنترل شده به دست میآید.
در طی فرآیند اکسیداسیون، هوا در دمای بالا به قیرِ دمیده میشود که باعث واکنشهای شیمیایی و وارد کردن اکسیژن به ساختار مولکولی قیر میشود. این امر منجر به اکسیداسیون جزئی قیر و تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی آن میشود. اما آیا قیر معمولی و قیر اکسیدشده با هم تفاوت دارند؟ در ادامه به بررسی چند تفاوت اساسی بین قیر و قیر دمیده میپردازیم:
گریدها و مشخصات مختلفی برای قیر و قیر اکسید شده وجود دارد زیرا بسته به کاربرد مورد نظر و استانداردهای منطقهای میتواند متفاوت باشد.
تفاوت قیر و قیر اکسیده: 1. قوام
قیر به طور طبیعی سفت و بسیار چسبناک است در حالی که قیر دمیده درجه سختی بالاتری دارد و چسبندگی آن نیز کمتر است. فرایند اکسیداسیون باعث افزایش وزن مولکولی و اتصال عرضی قیر میشود که در نتیجه قوام آن جامدتر خواهد شد.
تفاوت قیر و قیر دمیده: 2. نقطه نرمی
قیر دارای نقطه نرم شدن خاصی است که در واقع دمایی است که در آن قیر نرم و انعطافپذیر میشود. قیر اکسید شده یا دمیده دارای نقطه نرمی بالاتری است؛ این ویژگی باعث میشود که این نوع قیر برای کاربردهایی که در آن دماهای بالاتر یا بارهای ترافیکی سنگینتری مورد انتظار است، مناسبتر باشد.
تفاوت قیر و قیر اکسید شده: 3. دوام
قیر اکسیده به دلیل وزن مولکولی بالاتر و افزایش اتصال عرضی، در برابر تغییرات دمایی، اشعات ماوراء بنفش و اثرات پیری بادوامتر و مقاومتر است. قیر دمیده پایداری بهبود یافته و مقاومت بهتری در برابر تغییر شکل و ترک نیز نشان میدهد.
تفاوت قیر و قیر اکسید شده: 4. کاربردها
قیر معمولا در راهسازی، روسازی جاده، عایق رطوبتی و تولید آسفالت استفاده میشود. قیرِ دمیده معمولا در کاربردهای تخصصی مورد استفاده قرار میگیرد که در آنها سختی و مقاومت بیشتری در برابر تغییر شکلهای مربوط به دما مورد نیاز است. این کاربردها معمولا در مصالح سقف، پوشش لوله، عایقهای الکتریکی و پرکنندههای مفصلی هستند.
تفاوت قیر و قیر دمیده: 5. در دسترس بودن
قیر به راحتی به عنوان یک منبع طبیعی در دسترس است و میتوان آن را از پالایش نفت خام یا از ذخایر قیر طبیعی به دست آورد. در مقابل قیر اکسید شده از طریق یک فرآیند تولید خاص شامل دمیدن هوای کنترل شده، تولید میشود که باعث اصلاح قیر میشود. قیرِ دمیده معمولا در پالایشگاههای تخصصی یا تاسیسات خط تولید قیر دمیده تولید میشود.
خرید قیر دمیده
در این مطلب در خصوص قیر اکسیده و مزایا و کاربردهای آن به طور مفصل صحبت کردیم. قیر اکسید شده کاملا مقاوم در برابر آب است و انعطافپذیری و دوام بالایی دارد. این نوع قیر همچنین از نظر شیمیایی نیز بسیار پایدار است. این ویژگیها باعث میشود خرید قیرِ دمیده برای صنایع و کاربردهای مختلف از اهمیت بالایی برخوردار باشد. فروش قیر دمیده در کارخانهها و شرکتهای زیادی انجام میشود. برای خرید قیر اکسیده و اطلاع از قیمت قیر دمیده امروز با شرکت ایران ای ترید در ارتباط باشید.